Veel mensen merken op een bepaald moment dat hun werk niet meer klopt. Het plezier is weg, de energie zakt weg en er ontstaat een gevoel van leegte. Vaak komt dan al snel de gedachte dat het tijd is voor iets anders, een nieuwe baan, een overstap naar zelfstandig ondernemerschap of misschien zelfs een volledige omscholing. Het lijkt logisch, maar die beweging brengt zingeving zelden terug. In veel gevallen kom je dezelfde leegte opnieuw tegen, alleen in een andere vorm.
Dat komt omdat de oorzaak van het verlies aan zingeving meestal niet in het werk zelf ligt, maar in een laag die veel dieper gaat.
Waarom zingeving zo vaak weglekt in moderne organisaties
In grote organisaties raken veel mensen vervreemd van de bedoeling van hun werk. Structuren groeien om structuren in stand te houden, processen worden belangrijker dan mensen en de essentie van waar een organisatie ooit voor bedoeld was, raakt buiten beeld. In zo’n omgeving kan het moeilijk zijn om je bijdrage nog als betekenisvol te zien.
Hoewel de buitenwereld zeker invloed heeft, ligt er bij veel mensen óók een innerlijke oorzaak onder hun verlies aan werkplezier en zingeving. Die twee versterken elkaar vaak, de leegte van het systeem en de leegte van binnenuit.
Waarom het zoeken naar een nieuwe baan vaak niet werkt
De reflex is begrijpelijk, als het werk niet goed voelt, ligt het voor de hand te denken dat ander werk de oplossing is. Je hoopt in een nieuwe functie meer voldoening te vinden, meer autonomie, meer ruimte voor je talenten of meer verbinding met wat je belangrijk vindt. Maar wanneer je eenmaal overstapt, is de kans groot dat hetzelfde gevoel van leegte in een andere vorm terugkomt.
Dat komt omdat de beweging naar buiten, naar ander werk, een nieuwe omgeving of een nieuwe rol, vaak wordt gemaakt vanuit oude patronen. Als die patronen niet worden onderzocht, neem je ze mee, waar je ook naartoe gaat.
Zingeving in werk begint met de weg naar binnen
De veel belangrijkere vraag die je jezelf mag stellen is dus: vanuit welk deel in mij wil ik deze verandering maken?
Vrijwel iedereen maakt onbewust keuzes vanuit een deel dat in de kindertijd gevormd is. Het kind dat geleerd heeft zich aan te passen om waardering te krijgen. Het kind dat het goed wilde doen, dat zijn best deed, verantwoordelijk wilde zijn, sterk wilde blijven of de harmonie wilde bewaren. Die strategieën waren ooit noodzakelijk. Ze hielpen je erbij te horen, gezien te worden en liefde te voelen.
Als dat deel vandaag nog steeds aan het stuur zit, blijf je dezelfde beweging maken. Je past je aan, je presteert, je zoekt waardering van buitenaf. En je hoopt dat nieuw werk jou zal geven wat je vroeger miste. Maar dat kan geen enkele baan voor je oplossen.
Volwassen bewustzijn
Wanneer het oude, kinderlijke deel keuzes maakt, voelt werk snel leeg of zinloos. Je richt je dan vooral op hoe anderen je zien, of je wel genoeg waarde toevoegt, of je het goed doet in de ogen van collega’s en leidinggevenden. Zingeving wordt dan iets wat je moet verdienen, iets dat van buitenaf bevestigd moet worden.
Wanneer je keuzes maakt vanuit je volwassen bewustzijn, verschuift er iets wezenlijks. Je waarde voel je dan van binnenuit. Je hoeft niet langer te presteren om ‘goed genoeg’ te zijn. Je beweegt niet vanuit gemis, maar vanuit richting. Vanuit die plek worden keuzes helder. Het gaat dan niet meer om welk werk jou betekenis geeft, maar om hoe jij vanuit jouw innerlijke plek betekenis brengt in wat je doet.
Waarom nieuw werk opnieuw betekenisloos kan voelen
Wanneer je direct naar buiten beweegt zonder deze innerlijke laag te onderzoeken, ontstaat er bijna altijd herhaling. Je belandt in nieuw werk, maar het gevoel van leegte keert terug. Je hebt andere collega’s, een nieuwe context, misschien zelfs meer vrijheid, maar van binnen blijft dezelfde grond actief.
Zingeving ontstaat niet in het werk, maar in jou
Zingeving is geen functieomschrijving en geen taak die je uitvoert. Het is ook geen label dat je krijgt omdat je iets bijzonders doet. Zingeving ontstaat wanneer je contact maakt met de plek in jezelf waar jouw eigenwaarde voelbaar is, ongeacht wat je doet.
Wanneer je dat contact kunt maken, ontstaat er ruimte om helder te voelen wat echt klopt voor jou. Vanuit die innerlijke plek wordt duidelijk welke richting klopt en welke vorm van werk daarbij past. Niet omdat je werk jou betekenis geeft, maar omdat jijzelf, ongeacht wat je doet, betekenisvol bent. En juist vanuit die plek kun jij betekenis geven aan je werk.
LIP-opstellingen, werken met de relatie met jezelf
Ik faciliteer regelmatig LIP-opstellingen. In deze vorm van opstellingswerk staat de relatie met jezelf centraal, omdat jouw innerlijke belevingswereld uiteindelijk bepaalt hoe je in het leven staat, hoe je je werk ervaart en welke richting echt bij je past. Wanneer je zicht krijgt op de delen in jou die nog vanuit oude patronen bewegen, ontstaat er ruimte voor volwassen bewustzijn, innerlijke rust en heldere keuzes.